Để điều trị ung thư đạt hiệu quả cần phải áp dụng nhiều phương pháp khác nhau như phẫu thuật, xạ trị, hóa chất… Tùy từng loại ung thư và giai đoạn bệnh mà áp dụng phối hợp các phương pháp khác nhau.

1. Phẫu thuật cắt bỏ khối u

Phẫu thuật là phương pháp điều trị cơ bản đã có từ lâu đời. Phương pháp điều trị phẫu thuật có thể sử dụng đơn độc hoặc có thể kết hợp với các phương pháp khác nhằm tăng hiệu quả điều trị. Tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh, loại khối u, vị trí, kích thước khối u là có những dạng phẫu thuật khác nhau:

1.1 Phẫu thuật cắt bỏ khối u để dự phòng ung thư

Theo khuyến cáo của WHO, trong cơ thể có bất kỳ một khối u nào hoặc tổn thương viêm loét điều trị dài ngày mà không khỏi cũng nên cắt bỏ để tránh bị ung thư. Phẫu thuật cắt bỏ những khối u này sẽ làm giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư.

1.2 Phẫu thuật lấy một phần khối u để chẩn đoán

Phẫu thuật để chẩn đoán là những phẫu thuật sinh thiết thăm dò để có thể lấy được 1 phần khối u ra giúp cho việc chẩn đoán xác định được loại khối u, phân loại, mức độ tình trạng bệnh.

1.3 Phẫu thuật điều trị khối u

Với hầu hết các bệnh nhân, phương pháp phẫu thuật vẫn được coi là một trong số các cách điều trị hiệu quả và quan nhất. Có hai dạng phẫu thuật điều trị: phẫu thuật điều trị triệt căn và phẫu thuật điều trị tạm thời.

– Phẫu thuật điều trị triệt căn: là phẫu thuật rộng hơn vùng khối u từ 3 -5 cm kết hợp với nạo vét sạch hạch liên quan, mục tiêu quét sạch được khối u tại vùng đó. Phương pháp này thường được chỉ định ở giai đoạn sớm của bệnh

– Phẫu thuật điều trị tạm thời: được dùng với những mục đích khác nhau như phục hồi sự lưu thông máu, cầm máu, giảm đau. Phương pháp này thường được sử dụng ở giai đoạn muộn khi không thể phẫu thuật triệt căn được nữa. Mục đích của phương pháp để hỗ trợ, giải quyết những vấn đề trước mắt.

Nếu tình trạng khối u đã xấm lấn sâu vào các tổ chức cơ quan xung quanh không thể phẫu thuật được (đe dọa tính mạng hoặc ảnh hưởng đến chức năng sinh lý của các cơ quan khác) thì việc tiến hành phẫu thuật hay không sẽ được các bác sĩ chuyên môn cân nhắc kĩ lưỡng. Những trường hợp khối u ác tính đã di căn lan rộng ra nhiều bộ phận rồi thì phẫu thuật không còn phù hợp nữa.

2. Điều trị ung thư bằng xạ trị

Xạ trị là phương pháp sử dụng các tia bức xạ ion hóa có năng lượng cao (tia X, tia Gamma để điều trị bệnh ung thư. Phương pháp xạ trị có thể tiêu diệt được các tế bào ung thư đã xâm lấn rộng ra vùng xung quanh tổ chức ung thư. Tuy nhiên nó không thể tiêu diệt được những tế bào ung thư đã di căn xa và những loại ung thư có biểu hiện toàn thân (ung thư máu Leukemia, ung thư lympho ác tính,…)

Các phương pháp chiếu xạ:

• Xạ trị ngoài: Nguồn xạ đặt ngoài cơ thể, máy sẽ hướng chùm tia vào vùng tổn thương để tiêu diệt tế bào ung thư
• Xạ trị áp sát: Nguồn xạ được đặt áp sát hoặc cắm trực tiếp vào vùng tổn thương. Một số các đồng vị phóng xạ dạng lỏng như I131 , phosphor 32 có thể dùng bơm trực tiếp vào trong cơ thể để chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư

Phương pháp xạ trị vừa có thể sử dụng ở giai đoạn sớm để điều trị triệt căn vừa có thể sử dụng ở giai đoạn muộn nhằm làm giảm và chống lại các biến chứng của ung thư như chống đau, chống chèn ép, chống chảy máu.

3. Điều trị ung thư bằng hóa trị

Hóa trị liệu là phương pháp điều trị toàn thân. Mục đích tiêu diệt tế bào ung thư đang lưu hành trong cơ thể.

Phương pháp này thường dùng trong giai đoạn muộn khi phương pháp phẫu thuật và xạ trị không đáp ứng được.

Các hóa chất được sử dụng điều trị ung thư đều là các chất độc tế bào. Hóa chất tiêu diệt tế bào ung thư thì cũng tổn thương tế bào lành do đó trước khi quyết định lựa chọn phương pháp hóa trị liệu cần cân nhắc kỹ dựa trên giai đoạn bệnh, độ tuổi của người bệnh, thể trạng của bệnh nhân.

4. Điều trị ung thư bằng hormon nội tiết

Điều trị ung thư bằng các hormon nội tiết có tác dụng làm thoái lui bệnh và kéo dài thời gian sống thêm cho bệnh nhân như trong ung thư vú và tuyến tiền liệt. Một số ung thư cũng đáp ứng với điều trị nội tiết như: ung thư nội mạc tử cung, ung thư giáp trạng.

5. Điều trị ung thư bằng kháng thể đơn dòng

Kháng thể đơn dòng là các kháng thể gắn với các kháng nguyên đặc hiệu trên bề mặt tế bào có thể phá hủy tế bào u qua các cơ chế khác nhau. Một số kháng thể còn được gắn thêm đồng vị phóng xạ, hóa chất, cytokine để tiêu diệt tế bào u. Sử dụng kháng thể đơn dòng để tiêu diệt “chọn lọc” tế bào ung thư là một trong những hướng đi mới hiện nay. Ưu điểm của phương pháp này là hiệu quả cao, hạn chế được tác dụng phụ do chỉ tác động chọn lọc lên tế bào ung thư mà ít ảnh hưởng đến tế bào lành. Tuy nhiên, giá thuốc hiện tại của nhóm này đang rất cao và thường là thuốc mới vẫn còn bảo hộ bản quyền quốc tế.

6. Điều trị ung thư bằng tác nhân điều hòa đáp ứng miễn dịch

Quá trình tế bào chế đi theo vòng đời và quá trình sinh sản nhân lên của tế bào bị mất cân bằng là nguyên nhân tế bào ung thư nhân lên mất kiểm soát. Dựa trên cơ chế này, có một dạng thuốc được sử dụng để kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể nhận diện tế bào ung thư, tăng cường khả năng hoạt hóa hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể để tiêu diệt tế bào ung thư. Một số hoạt chất thường được sử dụng như Interferon, Interleukin,…