Nguyên nhân gây viêm âm đạo do vi khuẩn

Viêm âm đạo do vi khuẩn là tình trạng phổ biến ở phụ nữ, xảy ra khi hệ vi sinh vật bình thường tại âm đạo bị rối loạn. Bình thường âm đạo chứa chủ yếu vi khuẩn có lợi Lactobacilli – những vi khuẩn này tạo ra môi trường axit nhẹ giúp ngăn chặn vi khuẩn gây bệnh. Khi cân bằng này bị phá vỡ (ví dụ do dùng kháng sinh kéo dài, rối loạn nội tiết khi mang thai hoặc quan hệ tình dục với nhiều bạn tình), các vi khuẩn có hại kỵ khí sẽ phát triển quá mức và gây viêm nhiễm.

Hệ vi sinh âm đạo bình thường (bên trái) với lactobacilli chiếm ưu thế, so với tình trạng viêm âm đạo do vi khuẩn (bên phải) khi vi khuẩn kỵ khí phát triển quá mức.

Triệu chứng viêm âm đạo do vi khuẩn

Triệu chứng của viêm âm đạo do vi khuẩn thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng cần chú ý nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường ở vùng kín.

Vi khuẩn gây tiết dịch âm đạo màu trắng đục, xám hoặc xanh nhạt.

Các triệu chứng điển hình bao gồm:

• Khí hư bất thường: Dịch âm đạo có màu trắng đục hoặc xám, kèm mùi hôi tanh (như mùi cá ươn) và có thể nặng hơn sau quan hệ tình dục hoặc trong kỳ kinh.

• Cảm giác rát khi tiểu: Một số chị em có thể thấy nóng rát nhẹ khi đi tiểu do viêm niệu đạo kèm theo.

• Ngứa nhẹ hoặc khó chịu: Thông thường ngứa, đỏ và sưng ở âm hộ không phải là triệu chứng chính (khác với viêm do nấm). Một số trường hợp có thể bị ngứa hoặc khó chịu nhẹ ở âm đạo.

• Chảy máu âm đạo: Hiếm gặp, đôi khi gặp tình trạng chảy máu sau khi quan hệ tình dục.

Mặc dù vậy, bệnh có thể diễn tiến âm thầm. Ngay cả khi có triệu chứng, nhiều phụ nữ thường nhầm lẫn với khí hư sinh lý hoặc bỏ qua mùi hôi tanh. Điều này khiến bệnh dễ bị bỏ sót hoặc trì hoãn điều trị.

Mức độ nguy hiểm

Viêm âm đạo do vi khuẩn không phải là bệnh lây qua đường tình dục, nhưng nếu chủ quan bỏ qua thì hậu quả có thể nghiêm trọng. BV làm tăng nguy cơ viêm vùng chậu và viêm nội mạc tử cung sau sinh. Đặc biệt ở phụ nữ mang thai, viêm âm đạo do vi khuẩn liên quan đến nguy cơ sinh non, vỡ ối sớm và nhiễm trùng ối. Ngoài ra bệnh cũng có tỷ lệ tái phát cao; khoảng 50% trường hợp tái phát trong vòng 6–12 tháng sau điều trị thành công. Vì vậy, điều trị triệt để và chăm sóc vùng kín đúng cách rất quan trọng để tránh biến chứng.

Điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn

Bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu tuân thủ đúng phác đồ. Phác đồ điều trị cơ bản là sử dụng kháng sinh đặc hiệu: bác sĩ thường kê metronidazole (dạng viên uống hoặc gel đặt âm đạo) hoặc clindamycin bôi/đặt âm đạo. Thông thường không cần điều trị bạn tình vì bệnh không lây. Khi dùng thuốc, cần lưu ý không uống rượu, đặc biệt khi đang dùng metronidazole (sẽ gây buồn nôn, nôn nặng). Quan trọng nhất là dùng đủ liều thuốc và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ. Cần tránh tự ý dừng thuốc khi triệu chứng giảm vì điều này sẽ làm tăng nguy cơ tái nhiễm bệnh.

• Kiêng quan hệ tình dục trong quá trình điều trị: Tránh giao hợp hoặc sử dụng bao cao su để giảm nguy cơ kích thích và lây nhiễm chéo vi khuẩn trong khi âm đạo đang nhạy cảm.

• Thăm khám lại nếu cần: Nếu sau điều trị các triệu chứng vẫn tiếp diễn hoặc quay trở lại, chị em nên tái khám để bác sĩ đánh giá và có thể điều chỉnh phác đồ (ví dụ dùng kháng sinh khác hoặc phối hợp thêm biện pháp hỗ trợ).

Phòng ngừa viêm âm đạo do vi khuẩn

Bên cạnh điều trị, phòng ngừa tái phát cũng rất quan trọng. Chị em có thể giảm thiểu nguy cơ BV bằng cách:

• Vệ sinh vùng kín đúng cách: Rửa vùng kín từ trước ra sau sau khi đi vệ sinh, dùng nước hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ (ví dụ dung dịch vệ sinh Intimate với pH cân bằng) để loại bỏ vi khuẩn.

• Không thụt rửa sâu: Hạn chế thụt rửa sâu hoặc lạm dụng dung dịch vệ sinh có chất tẩy mạnh; âm đạo có khả năng tự làm sạch, chỉ cần rửa ngoài.

• Mặc đồ thoáng: Chọn quần lót cotton thấm hút, thay quần lót và băng vệ sinh thường xuyên; tránh mặc đồ quá chật hoặc vải tổng hợp.

• Quan hệ tình dục an toàn: Chung thủy một vợ một chồng, sử dụng bao cao su để giảm nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn.

• Chế độ sống lành mạnh: Kiểm soát các bệnh lý như tiểu đường, giảm stress, ăn uống đủ chất và có lợi khuẩn (probiotic) để tăng cường hệ miễn dịch.

• Khám phụ khoa định kỳ: Khám định kỳ 6–12 tháng, ngay cả khi không có triệu chứng, để phát hiện sớm và ngăn ngừa bệnh hiệu quả.

Tóm lại, viêm âm đạo do vi khuẩn là bệnh lý phổ biến và hoàn toàn có thể điều trị dứt điểm nếu được chăm sóc đúng cách. Dù ban đầu chỉ là sự bất thường của khí hư và mùi hôi, nhưng nếu không chữa trị kịp thời, bệnh có thể ảnh hưởng sức khỏe sinh sản. Việc tuân thủ phác đồ của bác sĩ cùng với vệ sinh vùng kín dịu nhẹ (như dùng dung dịch vệ sinh Intimate pH cân bằng) sẽ giúp kháng sinh phát huy hiệu quả và giảm nguy cơ tái phát.