Viêm lộ tuyến cổ tử cung là một trong những bệnh phụ khoa khá phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Theo thống kê từ các bệnh viện chuyên khoa Sản, có khoảng 17% – 50% phụ nữ Việt Nam từng được chẩn đoán mắc tình trạng này. Nhiều người vẫn xem viêm lộ tuyến cổ tử cung là tổn thương lành tính và chủ quan không điều trị. Tuy không phải là bệnh ung thư, viêm lộ tuyến cổ tử cung lại dễ dẫn đến viêm nhiễm và nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử trí kịp thời (báo Sức khỏe & Đời sống, 2025). Vậy viêm lộ tuyến cổ tử cung thực chất là gì, liệu có nguy hiểm không và chị em cần chăm sóc như thế nào tại nhà để bảo vệ sức khỏe của mình? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Viêm lộ tuyến cổ tử cung là gì?

Trước hết, cần hiểu viêm lộ tuyến cổ tử cung là gì. Lộ tuyến cổ tử cung (còn gọi là lộ tuyến tử cung) là tình trạng các tế bào tuyến (vốn nằm sâu bên trong ống cổ tử cung) phát triển lan ra bề mặt ngoài của cổ tử cung. Sự “lộ” ra bên ngoài của các tế bào tuyến này khiến chúng tiếp tục tiết dịch nhầy trên bề mặt cổ tử cung, tạo môi trường ẩm ướt thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển. Khi vùng lộ tuyến bị các tác nhân như vi khuẩn, nấm tấn công, hiện tượng viêm lộ tuyến cổ tử cung sẽ xảy ra, gây tổn thương viêm nhiễm ở khu vực này.

Viêm lộ tuyến cổ tử cung thường được chia thành ba cấp độ dựa trên mức độ tổn thương:

• Độ 1 (nhẹ): Vùng lộ tuyến chiếm dưới 30% diện tích bề mặt cổ tử cung. Ở giai đoạn này, thường chưa có triệu chứng rõ ràng và việc điều trị tương đối dễ dàng.

• Độ 2 (trung bình): Vùng lộ tuyến chiếm khoảng 30% – 70% diện tích cổ tử cung. Bệnh nhân có thể bắt đầu xuất hiện các triệu chứng khó chịu như khí hư ra nhiều, có mùi hôi, đau khi quan hệ hoặc chảy máu nhẹ sau quan hệ.

• Độ 3 (nặng): Vùng lộ tuyến lan rộng trên 70% diện tích cổ tử cung. Triệu chứng trở nên rầm rộ hơn với khí hư nhiều kèm mùi hôi nặng, ngứa rát liên tục, chảy máu âm đạo bất thường, đau bụng dưới và rối loạn kinh nguyệt. Giai đoạn này tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm.

Viêm lộ tuyến cổ tử cung có mối liên hệ chặt chẽ với yếu tố nội tiết. Sự gia tăng nồng độ estrogen được cho là góp phần thúc đẩy tế bào tuyến phát triển mạnh ra ngoài cổ tử cung. Do đó, tình trạng này thường gặp ở phụ nữ trẻ trong độ tuổi sinh hoạt tình dục, phụ nữ đang mang thai hoặc người sử dụng thuốc tránh thai nội tiết. Ngoài ra, một số trường hợp lộ tuyến có thể do bẩm sinh (xuất hiện từ khi sinh do ảnh hưởng nội tiết của mẹ). Ngược lại, ở phụ nữ sau mãn kinh, viêm lộ tuyến ít gặp hơn do nồng độ estrogen giảm thấp khiến cổ tử cung thu nhỏ và các tế bào tuyến “tụt” trở lại vào bên trong.

Dấu hiệu nhận biết viêm lộ tuyến cổ tử cung

Nhiều trường hợp viêm lộ tuyến cổ tử cung không có triệu chứng rõ ràng và chỉ được phát hiện tình cờ khi khám phụ khoa định kỳ. Tuy nhiên, nếu có biểu hiện, người bệnh có thể gặp phải một số dấu hiệu sau:

• Khí hư ra nhiều bất thường: Dịch âm đạo tiết nhiều hơn so với bình thường, có thể loãng hoặc nhầy dính. Khí hư thường có màu trắng đục hoặc vàng, kèm mùi hôi khó chịu. Đây là triệu chứng phổ biến nhất do các tế bào tuyến tăng tiết dịch nhầy.

• Ngứa rát, khó chịu ở vùng kín: Môi trường âm đạo ẩm ướt do nhiều dịch tiết tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển, gây ngứa ngáy, rát bỏng ở vùng âm đạo.

• Xuất huyết âm đạo bất thường: Chảy máu nhẹ ngoài kỳ kinh hoặc chảy máu sau khi quan hệ tình dục. Khoảng 5 – 25% phụ nữ bị viêm lộ tuyến có hiện tượng chảy máu sau giao hợp. Nguyên nhân do các mao mạch ở vùng lộ tuyến dễ vỡ khi bị tác động.

• Đau khi quan hệ tình dục hoặc đau vùng bụng dưới: Viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể khiến quan hệ vợ chồng trở nên đau rát, không thoải mái. Một số trường hợp nặng có thể đau âm ỉ vùng bụng dưới hoặc vùng thắt lưng.

• Rối loạn tiểu tiện: Khi viêm nhiễm lan rộng, người bệnh có thể có cảm giác mắc tiểu thường xuyên, tiểu buốt hoặc tiểu rắt do kích thích vào bàng quang và niệu đạo (ít gặp).

Những dấu hiệu trên có thể dễ nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa khác (như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung). Vì vậy, thăm khám phụ khoa định kỳ là rất quan trọng giúp phát hiện sớm viêm lộ tuyến cổ tử cung ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ. Khi thấy bất kỳ biểu hiện bất thường nào ở vùng kín, chị em cũng nên chủ động đi khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác.

Viêm lộ tuyến cổ tử cung có nguy hiểm không?

Câu trả lời là viêm lộ tuyến cổ tử cung tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nếu không được điều trị đúng cách, mặc dù bản thân lộ tuyến chỉ là tổn thương lành tính. Dưới đây là những ảnh hưởng và biến chứng có thể xảy ra khi bị viêm lộ tuyến cổ tử cung:

Thứ nhất, viêm lộ tuyến tạo điều kiện cho viêm nhiễm phụ khoa lan rộng. Khi tuyến cổ tử cung bị lộ ra và viêm, lượng dịch âm đạo tăng lên bất thường sẽ làm mất cân bằng pH âm đạo. Môi trường pH bị xáo trộn cùng với việc vùng cổ tử cung luôn ẩm ướt khiến vi khuẩn và nấm dễ sinh sôi. Các tác nhân gây bệnh (như vi khuẩn thường, nấm men Candida, trùng roi Trichomonas, thậm chí vi khuẩn lậu hoặc Chlamydia) có thể tận dụng cơ hội này để xâm nhập sâu hơn. Viêm nhiễm có thể lan từ cổ tử cung sang các khu vực lân cận, gây viêm nội mạc tử cung, viêm vùng chậu, viêm tắc vòi trứng,… Đây đều là những bệnh phụ khoa nguy hiểm cho sức khỏe sinh sản.

Thứ hai, viêm lộ tuyến cổ tử cung làm tăng nguy cơ vô sinh ở phụ nữ. Tình trạng viêm kéo dài ở cổ tử cung ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình thụ thai. Lượng dịch tiết quá nhiều và bất thường có thể cản trở sự di chuyển của tinh trùng trong âm đạo, khiến tinh trùng khó gặp được trứng. Hơn nữa, viêm nhiễm làm thay đổi môi trường âm đạo (độ pH trở nên axit bất thường), tinh trùng dễ bị tiêu diệt hoặc suy giảm khả năng hoạt động. Đặc biệt, nếu vi khuẩn từ viêm lộ tuyến lan ngược gây tắc vòi trứng, trứng và tinh trùng không thể thụ tinh. Các chuyên gia sản khoa cho biết viêm lộ tuyến cổ tử cung kéo dài có thể góp phần gây vô sinh do tắc vòi trứng. Thống kê cho thấy khoảng 50% trường hợp vô sinh do tắc vòi trứng có liên quan đến viêm nhiễm phụ khoa xuất phát từ viêm lộ tuyến không được chữa trị kịp thời.

Ngoài ra, viêm lộ tuyến cổ tử cung làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Bản thân lộ tuyến là tổn thương lành tính, không phải ung thư. Tuy nhiên, khi các tế bào tuyến xâm lấn ra ngoài, các tế bào lát (biểu mô bình thường của cổ tử cung) sẽ phản ứng lại bằng cách tăng sinh quá mức để “bao phủ” vùng lộ tuyến, dễ dẫn đến các biến đổi bất thường ở tế bào. Viêm lộ tuyến kéo dài và tái phát nhiều lần được xem là một yếu tố nguy cơ cho tổn thương tiền ung thư cổ tử cung. Một số báo cáo y khoa thậm chí chỉ ra rằng phụ nữ bị viêm lộ tuyến cổ tử cung nặng có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao gấp 10 lần so với người bình thường. Do đó, việc điều trị dứt điểm viêm lộ tuyến và theo dõi sức khỏe cổ tử cung là rất cần thiết để phòng ngừa ung thư.

Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, viêm lộ tuyến còn tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống và đời sống tình dục của người phụ nữ. Các triệu chứng như khí hư ra nhiều có mùi hôi, ngứa rát vùng kín, đau khi quan hệ, xuất huyết sau quan hệ… khiến chị em luôn cảm thấy khó chịu, mất tự tin trong sinh hoạt hàng ngày. Nhiều người vì mặc cảm bệnh lý mà giảm ham muốn tình dục, thậm chí né tránh quan hệ vợ chồng, ảnh hưởng không nhỏ đến hạnh phúc lứa đôi.

Đặc biệt, đối với phụ nữ mang thai, viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể gây ảnh hưởng xấu đến thai kỳ. Môi trường âm đạo viêm nhiễm kéo dài làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc sinh non. Viêm lộ tuyến khi mang thai nếu không được kiểm soát tốt có thể dẫn đến nhiễm trùng ối, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Do vậy, các bác sĩ khuyến cáo mẹ bầu cần được thăm khám và điều trị viêm lộ tuyến (nếu có) một cách cẩn thận để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Tóm lại, viêm lộ tuyến cổ tử cung tuy không đe dọa trực tiếp tính mạng nhưng không nên xem thường. Bệnh này nếu chủ quan bỏ qua có thể dẫn đến hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe sinh sản và cuộc sống. Nhận thức rõ mức độ nguy hiểm của viêm lộ tuyến sẽ giúp chị em chủ động hơn trong việc điều trị và phòng ngừa.

Cách chăm sóc viêm lộ tuyến cổ tử cung tại nhà

Việc chăm sóc và phòng ngừa viêm lộ tuyến cổ tử cung tại nhà đóng vai trò quan trọng, giúp hỗ trợ quá trình điều trị và giảm nguy cơ tái phát. Dưới đây là một số hướng dẫn chăm sóc tại nhà mà chị em nên lưu ý:

• Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách: Vệ sinh vùng kín hằng ngày bằng nước sạch và dung dịch vệ sinh phụ nữ phù hợp. Nên chọn các sản phẩm dịu nhẹ, an toàn cho vùng nhạy cảm (ví dụ: dung dịch vệ sinh Intimate chứa thành phần kháng khuẩn và cân bằng pH) để rửa vùng kín mỗi ngày. Tránh thụt rửa sâu vào âm đạo hoặc dùng xà phòng có tính tẩy rửa mạnh vì có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh và độ pH tự nhiên. Sau khi rửa, hãy lau khô vùng kín bằng khăn sạch, mềm để vùng kín luôn khô ráo, tránh ẩm ướt.

• Không lạm dụng băng vệ sinh hàng ngày: Chỉ sử dụng băng vệ sinh hàng ngày (panty liner) khi thật sự cần thiết, ví dụ vào những ngày khí hư ra nhiều bất thường. Tránh thói quen dùng miếng lót hàng ngày suốt cả tháng khi không có kinh nguyệt, vì việc này làm vùng kín ẩm ướt liên tục, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm sinh sôi gây viêm nhiễm. Trong kỳ kinh nguyệt, nên thay băng vệ sinh thường xuyên (khoảng 4 giờ/lần) và giữ vệ sinh tốt để hạn chế vi khuẩn.

• Lựa chọn trang phục phù hợp: Mặc quần lót bằng chất liệu cotton thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt và vừa vặn cơ thể. Tránh mặc quần lót quá chật hoặc quần bó sát thời gian dài, vì trang phục chật chội sẽ làm vùng kín bí bách, dễ tích tụ mồ hôi và vi khuẩn. Quần lót thoáng mát giúp vùng kín khô thoáng, giảm nguy cơ viêm nhiễm cũng như cảm giác khó chịu cho người mắc viêm lộ tuyến.

• Quan hệ tình dục an toàn: Nếu đang điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung, tốt nhất nên kiêng quan hệ tình dục cho đến khi tình trạng viêm được cải thiện. Việc quan hệ lúc này không những gây đau rát cho người bệnh mà còn có nguy cơ làm viêm nhiễm nặng hơn. Trong trường hợp quan hệ, hãy sử dụng bao cao su để tránh lây nhiễm hoặc tái nhiễm chéo các vi khuẩn giữa hai vợ chồng. Đồng thời nên quan hệ nhẹ nhàng, tránh các hành vi thô bạo gây tổn thương thêm cho cổ tử cung.

• Sinh hoạt và dinh dưỡng lành mạnh: Xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và uống đủ nước để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Hạn chế các thực phẩm nhiều đường, nhiều dầu mỡ vì có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm nấm men. Bên cạnh đó, duy trì thói quen tập thể dục nhẹ nhàng (như đi bộ, yoga) và nghỉ ngơi hợp lý giúp cơ thể khỏe mạnh, cân bằng nội tiết tố tốt hơn. Giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng cũng rất quan trọng bởi stress kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến hệ miễn dịch và nội tiết, gián tiếp khiến tình trạng viêm khó kiểm soát.

• Tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ: Khi được bác sĩ chỉ định phác đồ điều trị viêm lộ tuyến (như đặt thuốc âm đạo, dùng thuốc kháng sinh hoặc tiến hành thủ thuật đốt/áp lạnh), chị em cần tuân thủ đúng hướng dẫn về liều lượng và thời gian điều trị. Tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc giữa chừng khi thấy triệu chứng thuyên giảm, vì viêm có thể chưa khỏi hẳn và dễ tái phát nặng hơn. Sau điều trị, cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để đảm bảo bệnh đã được chữa khỏi hoàn toàn. Đồng thời, duy trì thói quen khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện và xử lý sớm nếu viêm lộ tuyến tái phát hoặc có vấn đề phụ khoa khác.

Việc chăm sóc tại nhà đúng cách kết hợp với điều trị y tế sẽ giúp quá trình hồi phục viêm lộ tuyến cổ tử cung diễn ra thuận lợi hơn. Ngoài ra, chủ động phòng ngừa bằng lối sống lành mạnh và vệ sinh khoa học sẽ giảm thiểu nguy cơ mắc hoặc tái phát bệnh.

Kết luận

Viêm lộ tuyến cổ tử cung có nguy hiểm không? – Câu trả lời là bệnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được quan tâm đúng mức, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị khỏi nếu phát hiện sớm. Điều quan trọng là chị em phụ nữ không nên chủ quan với các triệu chứng bất thường ở vùng kín. Hãy chủ động thăm khám phụ khoa định kỳ, lắng nghe tư vấn của bác sĩ và thực hiện các biện pháp chăm sóc, phòng ngừa phù hợp tại nhà. Việc duy trì vệ sinh vùng kín đúng cách (sử dụng sản phẩm dịu nhẹ như Intimate trong thói quen hàng ngày), kết hợp cùng lối sống lành mạnh sẽ giúp bảo vệ sức khỏe phụ khoa của bạn một cách tối ưu. Với sự hiểu biết và chăm sóc khoa học, viêm lộ tuyến cổ tử cung không còn là nỗi lo ngại quá lớn – chị em hoàn toàn có thể an tâm lấy lại sự tự tin và nâng cao chất lượng cuộc sống của mình.